Wynagrodzenie kierowcy na zasadach pakietu mobilności
Pakiet mobilności jest zbiorem unijnych przepisów, który ma związek z międzynarodowym transportem drogowym oraz pozycją kierowców wypełniających swe obowiązki zawodowe na terenie państw należących do Unii Europejskiej. Najwyższy czas, aby szczegółowo zapoznać się z obowiązkami nakładanymi przez zasady pakietu mobilności, wśród których bardzo ważne są założenia warunkujące wynagrodzenie minimalne kierowców międzynarodowych.
Wynagrodzenie kierowcy – nowe zasady w 2022 roku
Przepisy pakietu mobilności sprawiają, że w życie wchodzą unormowania, które regulują problematykę tak zwanego delegowania kierowców, gdy pracują oni poza krajem siedziby swojego pracodawcy. Na ich podstawie dojdzie do tego, że pełne wynagrodzenie kierowców międzynarodowych ma odpowiadać pensji minimalnej, jaka obowiązuje w kraju, w którym realizowany jest przewóz drogowy (pracownik wykonuje swoją pracę). Części składowe honorarium zostaną wtedy uwzględnione na podstawie prawa obowiązującego w danym państwie. Źródło tych informacji będą stanowiły na przykład: ustawy, akty o charakterze wykonawczym, różne przepisy administracyjne, a także ustalenia z układów zbiorowych oraz orzeczenia arbitrażowe.
Warto zauważyć, że dotychczas wypłata, jaką otrzymywali kierowcy zawodowi, składała się z dwóch elementów – pierwszym było standardowe wynagrodzenie, natomiast drugim dieta i ryczałty za noclegi. Teraz dojdzie do zlikwidowania podróży służbowych w transporcie międzynarodowym, a co za tym idzie do podstawy wynagrodzenia kierowców zawodowych, nie będzie można wliczać związanych z delegacją diet oraz ryczałtów noclegowych.
Jakie zmiany od 2 lutego 2022 roku?
Część ustaleń europejskiego pakietu mobilności obowiązuje już od pewnego czasu, jednak te związane z wynagrodzeniem minimalnym kierowców mają moc wiążącą od 2 lutego 2022 roku. Tego rodzaju regulacje odnoszą się do problematyki tak zwanego delegowania kierowców w sektorze unijnego transportu drogowego, ponadto potwierdzają uznanie tej grupy zawodowej za pracowników delegowanych.
Od tego samego dnia wprowadzony został obowiązek zgłaszania kierowców delegowanych do systemu IMI (Internal Market Information System) – dokonuje się tego po wcześniejszym założeniu i aktywowaniu konta. To wspólna platforma, której celem jest łatwiejsza wymiana informacji, zastąpienie wszystkich narzędzi tego rodzaju działających dotychczas w poszczególnych państwach UE oraz ujednolicenie obowiązujących zasad.
Nowym obowiązkiem kierowców jest także dokonywanie ręcznych wpisów w tachografach cyfrowych potwierdzających przekroczenie granicy państwa – w analogowych urządzeniach funkcjonuje to już od 20.08.2020 roku. Wymóg ten obowiązuje tylko w ramach Unii Europejskiej i polega na wpisywaniu odpowiedniego kodu (symbolu) konkretnego kraju członkowskiego. Zgodnie z unormowaniami pakietu mobilności obligatoryjny stanie się również powrót każdego pojazdu do centrum operacyjnego firmy w kraju siedziby, który ma następować co najmniej raz na osiem tygodni.
Wskazane w niniejszym artykule przekształcenia ważne z punktu widzenia kierowców oraz uzyskiwanych przez nich wynagrodzeń wnosi ustawa z dnia 26 stycznia 2022 roku o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw.
Wynagrodzenie kierowców – pakiet mobilności w praktyce
Podstawowe zasady pakietu mobilności dotyczą przede wszystkim kabotażu oraz przerzutów cross-trade. Jednak trzeba zaznaczyć, że charakteryzowane rozwiązanie nie ma zastosowania do wszystkich przejazdów – istnieją wyłączenia. Nowym regułom nie podlegają chociażby sytuacje takie jak tranzyt oraz przewóz dwustronny (bilateralny).
W 2022 roku zmianie ulega również kwestia ewidencji czasu pracy kierowców. Obowiązkiem pracodawców jest prowadzenie jej dla swoich pracowników w postaci papierowej lub elektronicznej, udostępnianie na odpowiednich zasadach i przechowywanie przez określony czas. Tego typu działanie ma na celu prawidłowe ustalenie wysokości wynagrodzenia oraz innych świadczeń związanych z pracą.
Ewidencja czasu pracy obejmuje informacje takie jak:
- liczba przepracowanych godzin,
- godzina rozpoczęcia i zakończenia pracy,
- liczba godzin przepracowanych w porze nocnej,
- liczba godzin nadliczbowych,
- dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia,
- liczba godzin dyżuru oraz godzina rozpoczęcia i zakończenia dyżuru,
- rodzaj i wymiar zwolnień od pracy,
- rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy,
- wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy.
Minimalne wynagrodzenie kierowców w 2022 roku – pakiet mobilności i jego efekty
Bardzo często można spotkać się ze stwierdzeniem, że niestety przekształcenia dotyczące wynagrodzeń kierowców, bezpośrednio wynikające z pakietu mobilności w największym stopniu dotkną właśnie Polskę. Podobne zjawisko będzie zauważalne również w przypadku państw, w których ustalona płaca minimalna utrzymuje się na podobnym lub nawet niższym poziomie.
Unijny pakiet mobilności odbije się przede wszystkim na sytuacji materialnej przedsiębiorstw z branży transportowej. Z szacunkowych wyliczeń wynika, że całkowity wzrost kosztów utrzymania jednego kierowcy (dostrzegalny po stronie przewoźników) wyniesie średnio od kilkunastu do kilkudziesięciu procent. Pracodawcy powinni zatem być gotowi na takie dodatkowe obciążenia finansowe, jak również nowe obowiązki, którym będą musieli sprostać.
W 2022 rok jeszcze bardziej niż wcześniej priorytetem okaże się konieczność precyzyjnego rozliczania czasu pracy oraz wynagrodzeń kierowców międzynarodowych. Już dotychczas niejednokrotnie zdarzało się, że prawidłowa realizacja tego zadania była dość skomplikowana. Obecnie, przez potencjalne kłopoty z właściwą interpretacją nowych przepisów, może stać się to jeszcze trudniejsze.
Trzeba mieć świadomość, że niestosowanie się do zasad pakietu mobilności będzie prowadziło do wystąpienia różnych negatywnych następstw. Za takie konsekwencje można uznać między innymi karę finansową, utratę dobrej reputacji przewoźnika, czy też zawieszenie posiadanej licencji na prowadzenie działalności.
Wynagrodzenie kierowcy a pakiet mobilności – podsumowanie
Pakiet mobilności stanowi jedno z większych wyzwań, jakim w ostatnim czasie czoła muszą stawić przedsiębiorcy działający w branży transportowej. W efekcie, przewoźnicy oraz kierowcy międzynarodowi powinni przygotować się na nową, obfitującą we wręcz rewolucyjne zmiany rzeczywistość, w której odtąd przyjdzie im funkcjonować.
Podczas tworzenia tych uregulowań unijny prawodawca dążył do zagwarantowania przedsiębiorcom z wszystkich państw członkowskich UE identycznych reguł partycypacji w sektorze transportu drogowego. Ta równość ma przejawiać się na trzech głównych płaszczyznach – takich samych możliwościach, zasadach i warunkach działania w tej branży. Czy te cele zostaną urzeczywistnione? Odpowiedź na to pytanie oraz ocenę wdrożonych zmian przyniesie najbliższa przyszłość – pozostaje więc wnikliwie obserwować, jak koncepcje zawarte w pakiecie mobilności sprawdzają się w praktyce.